قارچ ناخن – علائم، علت ایجاد و درمان پزشکی آن

عفونت قارچی میتواند در هر جایی از بدن اتفاق بیفتد. قارچها به صورت طبیعی در بیرون و داخل بدن انسان همراه با دیگر ویروس ها و باکتری ها وجود دارند. اما زمانی که قارچ شروع به رشد بیش از اندازه می کند، شما میتوانید شاهد بروز عفونت قارچی باشید. اونیکومایکوزیس یا تینه آ، نوعی عفونت قارچی است که که ناخن های دست و پا را درگیر می کند. این عفونت قارچی در طول زمان رشد میکند و باعث ایجاد تغییر شکل در ظاهر ناخن ها می شود. در این آموزش سعی داریم تا شما را با علت ایجاد، علائم و درمان قارچ ناخن آشنا کنیم پس با ما همراه شوید.

چرا قارچ ناخن رشد می کند؟

عفونت قارچی زمانی ایجاد می شود که یک قارچ رو یا زیر ناخن رشد کند. قارچ در محیط های گرم و مرطوب رشد میکند بنابراین این نوع محیط ها میتواند منجر به تکثیر بیش از حد قارچ گردد. همان قارچی که منجر به ایجاد خارش بین انگشتان پا در ورزشکاران می شود، می تواند باعث ایجاد عفونت قارچی ناخن گردد.

اگر شما با کسی که عفونت قارچی دارد ارتباط برقرار کنید، ممکن است شما هم به عفونت قارچی مبتلا شوید. عفونت قارچی در ناخن های پا بیشتر از ناخن های دست اتفاق می افتد چرا که پا در محیط گرم و مرطوب کفش که برای رشد قارچ مناسب است، قرار دارد.

توجه کنید که به هنگام دریافت خدمات مانیکور و پدیکور در سالنهای زیبایی، از آنها سوال کنید که ابزارهای کارشان را چگونه و چند وقت یکبار ضدعفونی میکنند زیرا ابزارهایی مانند سوهان ناخن و ناخنگیر در صورتی که بهداشتی و ضدعفونی نباشند، میتوانند عفونت قارچی را از یک نفر به نفر دیگر منتقل کنند.

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به قارچ ناخن هستند؟

عوامل زیادی باعث بروز عفونت های قارچی می شوند که برخی از آنها به صورت خود به خودی درمان می شوند. به طور کلی بسیاری از عوامل ایجاد کننده قارچ ناخن قابل پیشگیری هستند اما برخی از عوامل احتمال رشد آنها را افزایش می دهند.

مهمترین عوامل که احتمال ابتلا به قارچ ناخن را افزایش می دهند به قرار زیر هستند:

بیماری دیابت
سن بالای ۶۵ سال
استفاده از ناخن مصنوعی
شنا کردن در استخرهای عمومی
زخم یا جراحت در ناحیه ناخن
زخم شدن پوست اطراف ناخن
مرطوب بودن ناخن ها
ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن
استفاده از کفش های سر بسته مانند کفش تنیس یا پوتین

به طور کلی قارچ ناخن در مردان نسبت به زنان بیشتر اتفاق می افتد و در بزگسالان نسبت به کودکان شایع تر است. دقت کنید که اگر شما در خانواده خود افرادی را دارید که به این نوع عفونت مبتلا هستند، احتمال مبتلا شدن شما به این بیماری افزایش پیدا می کند.

توجه داشته باشید که افراد مسن به دلیل ضعیف بودن سیستم گردش خونبه میزان  بیشتری به این بیماری مبتلا می گردند. همچنین در این افراد رشد ناخنها کمتربوده و ضخامت ناخنها بیشتر میشود.

قارچ ناخن چه علائمی دارد؟

قارچ ناخن ممکن است قسمتی از ناخن یا کل آن را درگیر کند. همچنین ممکن است در یک یا چند ناخن رخ دهد.از جمله علائم شایع قارچ ناخن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

بد فرم شدن ناخن که ممکن است باعث کنده شدن کل ناخن گردد
استشمام بوی بد از ناخن
شکننده یا ضخیم شدن ناخن

انواع عفونت قارچی ناخن

عفونت قارچی که از نوک ناخن شروع می شود

عفونت زیرزمینی دیستال شایع ترین نوع عفونت قارچی ناخن است که میتواند در ناخن های دست و پا رشد کند. در این نوع، عفونت به زیر ناخن هجوم می برد و لبه های خارجی ناخن حالت دندانه دار پیدا میکنند و رگه های سفید و زرد رنگ در طول ناخن دیده میشوند.

عفونت سفید سطحی

این نوع عفونت معمولا ناخن های پا را درگیر میکند که با حمله به سطح ناخن باعث ایجاد لکه روی آن می شوند.

عفونت قارچی که از پایه ی ناخن شروع می شود

این نوع عفونت خیلی شایع نیست اما میتواند هم در ناخن های دست و هم در ناخن های پا دیده شود. در این بیماری،‏ عفونت به سمت بالا رشد می کند و نقطه های زرد رنگ در پایه ناخن ایجاد می کند.

عفونت کاندیدا

عامل ایجاد این نوع از عفونت مخمرهای کاندیدا هستند.این نوع عفونت زمانی ایجاد میشود که ناخن قبلا درگیر یک عفونت دیگر یا زخم بوده باشد. عفونت کاندیدا عمدتا در ناخن های دست و در افرادی که زیاد دستهایشان را خیس می کنند شایع است.

چگونه متوجه شویم که به قارچ نا خن مبتلا شده ایم؟

از آنجایی که بیماریها و مشکلات مختلف می توانند علائم مشابهی با قارچ ناخن داشته باشند می توان گفت که تنها راه تشخیص این بیماری مراجعه به پزشک می باشد زیرا پزشک با ایجاد خراش روی ناخن شما و با استفاده از نمونه برداری می تواند قارچ ناخن را تشخیص دهد.

قارچ ناخن چگونه درمان میشود؟

استفاده از داروهای بدون نسخه ( OTC) معمولا برای درمان قارچ ناخن توصیه نمی شود چرا که نتایج قابل اعتمادی ندارند. در عوض ممکن است پزشک برای درمان بیماری شما داروهای زیر را تجویز کند:

تربینافین
ایتراکونازول
فلوکونازول
گریسوفولوین

همچنین ممکن است پزشک شما درمانهایی مانند لاکهای ضد قارچ و یا راه حل های موضعی دیگر نیز تجویز کند.

نحوه پیشگیری از عفونت قارچی ناخن

ایجاد تغییرات خیلی ساده در سبک زندگی می تواند به راحتی مانع از بروز قارچ ناخن گردد. از جمله مهمترین راههای جلوگیری از بروز قارچ ناخن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کوتاه و تمیز نگهداشتن ناخنهااجتناب از زخمی کردن پوست اطراف ناخن
استفاده از دستکش پلاستیکی به هنگام تمیزکاری
خشک کردن پاها به ویژه بین انگشتان بعد از حمام
مراجعه به سالن های مطمئن برای خدمات مانیکور و پدیکور
کاهش استفاده از ناخن مصنوعی و پولیش ناخن

عوارض ابتلا به قارچ ناخن

برای بعضی از افراد درمان عفونت قارچی ممکن است سخت باشد، به گونه ای که گاها اولین دوره درمان نتیجه اثر بخشی برای آنها نداشته است. به طور کلی عفونت ناخن تا زمانی که ناخن کاملا عاری از عفونت رشد نکند، درمان نمی شود. اگر چه رشد ناخن بدون عفونت نشان می دهد که ناخن دیگر عفونی نیست اما ممکن است عفونت قارچی دوباره برگردد. در موارد بسیاری ممکن است آسیب وارد شده دائمی باشد و مجبور باشید ناخنتان را به طور کامل بردارید.

از جمله عوارض رایج قارچ ناخنمی توان به موارد زیر اشاره کرد:

بازگشت دوباره عفونت
از بین رفتن دائمی ناخن آسیب دیده
تغییر رنگ ناخن آسیب دیده
پخش شدن عفونت به سایر نقاط بدن و احتمالا به جریان خون
ایجاد عفونت باکتریایی پوست به نام سلولیت

در صورتی که شما دیابت و عفونت قارچی ناخن دارید، خیلی ضروری است که به پزشک مراجعه کنید. افرادی که دیابت دارند به احتمال زیاد در معرض خطر بیشتری برای عوارض ناشی این نوع عفونت قرار دارند. اگر دیابت دارید و فکر میکنید که مبتلا به عفونت قارچی ناخن هم شده اید حتما با پزشکتان صحبت کنید.

تالیف: مجله زندگی
منبع: healthline.com